یکی از مهم ترین مسائلی که ذهن صاحبان حیاط و فضای سبز را بسیار به خود مشغول کرده، طراحی منظر است. البته پیش از طراحی فضای بیرونی ساختمان باید به درستی تخمین بودجه صورت گیرد تا به نحو احسن بازطراحی مرحله‌بندی شود. با به دست داشتن نقشه سایت پلان از یک حیاط ۵۰ متری گرفته تا یک حیاط ۱۰۰۰ متری، طراحی فضای سبز باعث ایجاد محیطی دلنشین و پویا برای ساکنان آن می‌شود.
هنگامی که اسم طراحی منظر می‌آید، همه به قیمت اجرای پروژه‌ها و هزینه نهایی آن فکر می‌کنند اما میتوان با به کاربردن چند تکنیک ساده هزینه این کار را کمی تقلیل داد. طراحی منظر یکی از پرطرفدارترین طراحی ها در حال حاضر است و عده زیادی پیش طراحان منظر رفته و پروژه‌های مختلفی را به کمک آن‌ها شروع می‌کنند.
چه شما در حال ساخت خانه و طراحی فضای سبز محل زندگی خود باشید و چه سال‌ها است در آن محل زندگی می‌کنید و می‌خواهید طراحی مجدد منظر روی آن داشته باشید؛ طراحی منظر فرآیندی پر وسواس و پر زحمت برای شما به نظر می‌رسد. کمک گرفتن اولیه و ساده از متخصصین می‌تواند این طراحی مجدد را به کوتاه‌ترین زمان و هزینه ممکن در بیاورد.
برای طراحی منظر اول بودجه خود را مشخص کنید. در نظر بگیرید که چگونه می‌خواهید از فضای خود استفاده کنید و چه طراحی با چه ایده‌ای شما را در این پروژه در نهایت خوشحال می‌کند. به عنوان اولین قدم، این مقاله را مطالعه کنید و سپس نگاهی طراحانه و خلاقانه به فضای موجود خود بیاندازید.
برای طراحی فضای سبز وضع موجود خود را ارزیابی کنید
چه چیزی را می‌خواهید تغییر دهید؟ چه چیزهایی را می‌خواهید نگه دارید؟ با مشخص کردن این فضاها می‌توانید ایده‌های اولیه طراحی را در ذهن خود پرورش دهید. دکوراسیون و مبلمانی که می‌خواهید استفاده کنید چیست و چگونه است؟ متریال‌های کاربردی و درخت‌های مناسب برای طراحی فضای بیرونی ساختمان شما کدام است؟
چه موانعی در طراحی منظر شما وجود دارد؟ اگر از جانب همسایه‌های کمی نامطمئن هستید می‌توانید با کمک فنس‌ها و درختچه‌ها در طراحی خود این مشکل را برطرف کنید. آیا در فضای موجود، مورد چالش برانگیزی مثل شیب زیاد وجود دارد؟ یک طراح منظر حرفه‌ای راحت می‌تواند با کمک از تجربه خود بر این مشکلات غلبه کند.
نوشتن ایده‌های خود برای طراحی منظر
اکنون به قسمت جالب این بخش می‌رسیم. اگر محدودیتی در تصمیم‌گیری و بودجه ندارید، چه آرزوهایی برای طراحی فضای سبز خود دارید؟ آیا در ذهن شما مبل راحتی در فضای باز قرار دارد؟ آیا آلاچیق وجود دارد؟ یک فر پیتزاپز بزرگ در آن می‌بینید؟ استخر آب نمک چطور؟ یا یک چراغانی رویایی؟ خود را درگیر هزینه‌ها و امکان‌پذیری هر یک از این ایده‌ها نکنید. شما با مرور این سوالات در ذهن خود، چه این ایده‌ها هم راستا یا در تضاد یکدیگر باشند، می‌توانید روند پروژه را در ذهن خود بازسازی کنید.
وقتی تمام هدف‌های خود را بر روی کاغذی نوشتید، با بررسی ایده‌های خود شروع به الویت گذاری آن‌ها کنید؛ کدام یک اهمیت کمتری در پروژه دارند و با توجه به شرایط کدام دور از دسترس در زمان کنونی می‌باشند. در هر مرحله از طراحی منظر و ساخت آن شما دوباره می‌توانید به لیست نوشته شده خود برگردید و ارزیابی دوباره‌ای از نظر بودجه روی آن انجام دهید.
در نظر گرفتن چگونگی طراحی و استفاده از فضای بیرونی ساختمان
بخشی از هدف‌های نوشته شده برای فضای طراحی شده، جداسازی فضایی برای فعالیت‌هایی است که می‌خواهید در آن انجام دهید. محلی که قرار است طراحی در آن صورت بگیرد به خوبی برانداز کنید. چند نفر قرار است در آن گذران وقت کنند. آیا در نظر دارید برای ناهار و شام از آن استفاده کنید؟ اگر بله برای چند نفر؟ شاید شما بخواهید مکانی برای استراحت طراحی کنید یا در گوشه‌ای گیاهان خوراکی پرورش دهید.
تعداد افرادی که قرار است در آن گذران وقت کنند را تخمین بزنید تا ابعاد فضای استراحت مناسبی مورد طراحی قرار بگیرد. این مورد به طراح منظر کمک بیشتری برای درک بهتر جایگذاری فضایی خود می کند تا بررسی کند چه المان و کاربری هایی مورد نیاز است.
یک مرحله به جلو بروید و به این موضوع فکر کنید که در چه زمان‌هایی قرار است از بخش‌های مختلف حیاط استفاده کنید. اگر می‌خواهید از فضای استراحت در عصر و غروب استفاده کنید باید در نظر بگیرید که به وسایل گرمایشی و نورپردازی مناسب احتیاج دارید.
به قسمت‌هایی که امکان دارد فراموش کرده اید فکر کنید. آیا برای فضای طراحی شده انباری نیاز دارید؟ آیا فضایی برای تخلیه زباله‌ها یا اضافات چمن هرس شده دارید؟
تخمین بودجه و مرحله بندی ساخت و ساز در طراحی منظر
مقدار بودجه‌ای که می‌توانید در پروژه طراحی منظر خود خرج کنید را نهایی کنید. اگر پول کافی برای اتمام مجموعه کلی پروژه طراحی فضای سبز را ندارید، می‌توانید پروژه را کمی کوچک‌تر کرده و بخش‌هایی که بیشتر مورد نظرتان هست را تغییر دهید.
تخمین بودجه یکی از مهم‌ترین عوامل در طراحی منظر و فضای بیرونی ساختمان است. شما تا مطمئن از بودجه خود نباشید نمی‌توانید به درستی برنامه‌های خود برای فضای بیرونی ساختمان را در ذهن خود برنامه‌ریزی کنید.
چگونگی تخمین بودجه در طراحی منظر
برای تخمین بودجه طراحی منظر اول از همه باید تمامی شرایط موجود را سنجید. هر کدام از این شرایط خود نقاط قوت و ضعف دارند که در روند پروژه تاثیرگذار هستند. منابع مالی موجود، منابع انسانی، شرکت پیمانکار و زمان پروژه عناوینی هستند که در پروسه‌ی تخمین بودجه پروژه می‌توانند نقش بسزایی داشته باشند.
امکان دارد گاهی اوقات با محاسبات اشتباه، در تصمیم نهایی خود مردد شوید و شروع یک پروژه را به تعویق بیندازید یا حتی کنسل کنید. در مسیر تفکری خود حتما به موضوع چالش‌های پیاده‌سازی و رفع موانع پیش آمده توجه کنید.
امکان دارد برای تایید نهایی پروژه نیاز باشد از شهرداری‌ها مجوز دریافت کنید و این موضوع خود به هزینه‌های پیش‌بینی شده می‌افزاید. پیش بینی درآمدها و برآورد هزینه‌ها یکی از اساسی‌ترین قسمت تخمین بودجه طراحی منظر است. گاهی اوقات ممکن است شما پولی که در آینده‌ی نزدیک قرار است به شما برسد را در این برآورد دخیل کرده باشید.
موضوع نقدینگی مالی خود را در طول پروژه بررسی کنید تا با پیشرفت پروژه بتوانید هزینه‌های مورد نیاز هر یک از مراحل برنامه ریزی شده را پرداخت کنید.
دکوراسیون فضای طراحی شده خود را مشخص کنید
یکی از مهم‌ترین بخش‌های طراحی منظر ایده‌پردازی دکوراسیون فضای طراحی شده است. برای این کار بهتر است کارهای زیر را انجام دهید:
در نظر بگیرید که در طول پروسه ساخت و ساز کدام طراحی فضایی آرامش بیشتری به شما می‌دهد.
در این مورد به اقلیم محل زندگی خود و ساختار خانه خود توجه کنید. در نظر گرفتن این موضوعات باعث منسجم شدن تفکرات شما در پروسه ساخت و ساز برای طراحی فضای سبز می‌گردد. طراح منظر نیز می‌تواند با توجه به تجربه و سابقه‌ای که در این زمینه دارد، شما را برای رسیدن به هدف نهایی کمک کند.
نقشه سایت پلان وضع موجود را مشخص کنید
نقشه‌های خانه خود را به دقت مشاهده کنید. نقشه سایت پلان مرز بین توده و فضا در زمین‌های مسکونی به نمایش درمی‌آورند. به کمک آن می‌توانید مکان‌های بالقوه طراحی خود را پیدا کرده و نسبت به آن فضاهای مورد نظر خود را جایگذاری کنید. اگر نقشه ملک و نقشه سایت پلان خود را ندارید می‌توانید با مراجعه به شهرداری‌ها آن را دریافت نمایید. اگر در آنجا هم نتوانستید نقشه‌های خانه خود را پیدا کنید با کمک از یک نقشه بردار می‌توانید نقشه وضع موجود ملک و نقشه سایت پلان خود را دوباره ترسیم کنید.
اگر نقشه‌های موجود به روز باشند، طراح منظر به راحتی می‌تواند با کمک از وضع موجود ایده‌های خود و شما را روی کاغذ آورده و طراحی کند. اگر نقشه‌های شما قدیمی باشد باید از وضع موجود دوباره نقشه‌برداری و اندازه‌گیری صورت گیرد. نقشه‌بردار، معمار منظر و یا پیمانکار از افرادی هستند که می‌توانند ملک شما را دوباره برداشت کنند.
از نقشه سایت پلان تعدادی کپی آماده کنید و روی هر یک، ایده‌های مختلف خود را پیاده کنید و ضمن مشاوره با طراح منظر آن را به او تحویل دهید.
در مورد رویش گیاه‌های منطقه خود تحقیق کنید
آشنایی اولیه با گیاهانی که می‌خواهید در فضای بیرونی ساختمان طراحی شده خود پرورش دهید، خیلی مهم است. اگر می‌خواهید گیاهانی که می‌کارید ویژگی خاصی مثل تحمل بی آبی یا جذابیت بصری داشته باشند، باید با یک متخصص آشنا به امور گیاهان مشورت کنید.
داشتن علم گیاه‌شناسی ضمن صرفه‌جویی در وقت باعث می‌شود بودجه شما با یک انتخاب مناسب به هدر نرود. گیاهانی که شما انتخاب می‌کنید با توجه به مصرف آبی که دارند، تاثیر مستقیم روی قیمت آب گذاشته و قیمت آن را بالا و پایین می‌کنند. همچنین هزینه نگهداری این گیاهان در فضای بیرونی با توجه به نوع گیاه انتخاب شده متفاوت است.
ابریشم مصری، گل کاغذی، ویتکس، ختمی درختی، طاووسی، ارس، پر، درختچه توری، اکالیپتوس، درخت ون، بودلیا از درختان و درختچه‌های مناسب و سازگار با آب و هوا و اقیلم ایران هستند.
جمع بندی
- برای شروع طراحی فضای سبز ابتدا باید بودجه کل پروژه را تخمین بزنید. هرچه در ذهن دارید را جمع کرده و یک تخمین بودجه کلی برآورد کنید.
- با توجه به نقشه سایت پلان و فضای بیرونی تمام مواردی که دوست دارید در طراحی خود قرار دهید و یادداشت کنید.
- برای طراحی فضای بیرونی باید نزد یک کارشناس طراح منظر بروید تا ضمن بهینه سازی قیمت، کارآمدترین طراحی حاصل شود.
- طراح منظر می‌تواند با توجه به تجربه و سابقه‌ای که در این زمینه دارد، شما را برای رسیدن به هدف نهایی کمک کند.
- اگر در شهرداری نتوانستید نقشه‌های خانه خود را پیدا کنید، با کمک از یک نقشه بردار می‌توانید نقشه‌ی وضع موجود ملک و نقشه سایت پلان خود را دوباره ترسیم کنید.
- از نقشه سایت پلان تعدادی کپی آماده کنید و روی هر یک، ایده‌های مختلف خود را پیاده کنید و با طراح منظر آن‌ها را بررسی کنید
- گیاهانی که شما انتخاب می‌کنید با توجه به مصرف آبی که دارند، تاثیر مستقیم روی قیمت آب گذاشته و قیمت آن را بالا و پایین می‌کنند.
